به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

کارنامه خوش آب و رنگ بانوی سینما و تئاتر

تاریخ انتشار: ۲۲ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۶۳۹۲۹

مگر می‌شود از سریال «امیرکبیر» نام برد، اما یاد بازی درخشان او در ایفای نقش مهدعلیا نیفتیم. او هرگز نقشی را بازی نکرد که به کلیشه بیفتد. این هنرمند علاقه بسیار زیادی به تئاتر داشت و معتقد بود که تئاتر زندگی است و در مصاحبه‌هایش هم تاکید می‌کرد که تئاتر هنر ارزنده‌ای است و همه دنیا هم این را می‌دانند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او اعتقاد داشت در تئاتر وقتی به عنوان یک بازیگر زن پا روی سن می‌گذارد دیگر ملکه صحنه می‌شود، چرا که در تئاتر، هنر نمایان است، اما در سینما هنر دست دوربین و کارگردان است. دو شب گذشته این هنرمند را از دست دادیم که سال‌های پایانی عمر را در خارج از ایران زندگی می‌کرد. با همکارانش درباره ویژگی‌های او به صحبت نشستیم.

شادروان خوروش زمانی که۱۶ ساله بود دیپلم گرفت و قبل از بازیگری دوست داشت پزشک شود و به همین خاطر هم وارد دانشسرا شد، اما مدتی هم به شغل معلمی پرداخت. حدود دو سال معلم بود که یک انجمن برای جامعه لیسانس‌ها تئاتر اجرا می‌کردند. در این نمایش‌ها فقط از معلم‌ها استفاده می‌کردند و همه آماتور بودند. تا این که یک روز دکتر والا برای انتخاب بازیگر از بین معلم‌ها به مدرسه‌ای می‌رود که خوروش تدریس می‌کرد و او شادروان را انتخاب کرد و این‌طور بود که او برای اولین بار وارد عرصه بازیگری شد. او در مصاحبه‌هایش همیشه از دکتر والا یاد می‌کرد که خیلی چیز‌ها یاد گرفت؛ یعنی هر چه دارد از اوست، چون او در آن زمان هیچ چیزی از بازیگری نمی‌دانست و واقعا از صحنه می‌ترسید، اما دکتر والا حدود چهار ماه با او تمرین کرد و در این مدت خیلی چیز‌ها به او آموخت و در نهایت هم نمایش «دست‌های آلوده» ژان پل سارتر را اجرا کرد که خیلی در آن زمان هم موفق بود. بعد از این که استعداد خوروش شناسایی شد راه او به عالم هنر باز شد. این هنرمند در سال‌های پایانی عمرش را در خارج از ایران زندگی می‌کرد و دو شب پیش در۹۴ سالگی درگذشت.

از او بسیار آموختم

مهدی فقیه از هنرمندان فعال در تلویزیون است که به تازگی مجموعه تلویزیونی «آتش و باد» از او پخش شده است. این هنرمند در سریال تلویزیونی «روشن‌تر از خاموشی» با شادروان خوروش همبازی بود. وی با بیان خاطراتش از این هنرمند به جام‌جم می‌گوید: «آشنایی من با این هنرمند به گذشته‌های دور برمی‌گردد که در تئاتر حضور پررنگی داشت و همدوره با زنده‌یاد استاد عزت‌ا... انتظامی، استاد علی نصیریان و ... بود. من همیشه به تماشای تئاتر این دوستان می‌نشستم و لذت می‌بردم. بدون تردید از این هنرمند آموختم. هنرمندی بود که بسیار حرفه‌ای کار می‌کرد و برای کارش وقت و انرژی می‌گذاشت.»
وی ادامه می‌دهد: «به یاد دارم ما در شیراز تئاتری کار می‌کردیم و خانم خوروش هم آمدند و نمایش ما را دیدند. بعد از تماشای تئاتر ما را خیلی تشویق می‌کردند و بعد از آن هر زمان من را می‌دیدند از تئاترم تعریف می‌کردند. ما در سریال تاریخی روشن‌تر از خاموشی همبازی بودیم. به یاد دارم در این سریال هم از تئاتر شیراز در میان دیگر هنرمندان صحبت می‌کرد و تاکید داشت که واقعا باید به هنرمندانی که در شهرستان کار می‌کنند توجه کرد، چرا که استعداد‌های زیادی می‌بینیم. در مجموع کارنامه هنری شادروان خوروش مملو از نقش‌هایی است که او با هنرمندی‌اش به آن‌ها جان داد.»

نقش‌هایی که ماندگار کرد

هوشنگ توکلی از هنرمندان پیشکسوت است که تا به امروز در تئاتر، تلویزیون و سینما فعالیت داشته است. او در کنار نویسندگی و کارگردانی گاهی هم بازی کرده است. او همسر فریده سپاه‌منصور است. این هنرمند دهه ۸۰ سریال تلویزیونی «غزل غزل‌ها» را نوشت و جلوی دوربین برد که از شبکه یک پخش شد. توکلی برای ایفای یکی از نقش‌ها، زنده‌یاد فخری خوروش را انتخاب کرد و او هم در این اثر خوش درخشید. این هنرمند به یاد شادروان به جام‌جم می‌گوید: «برای من کارکردن با خانم خوروش افتخاری بود. او خیلی خوب در این سریال درخشید و از او آموختم. به نظرم خانم خوروش جزو هنرمندانی بود که با حداقل اطلاعاتی که در حوزه فعالیت‌های هنری در جامعه وجود داشت، توانست توانمندی‌هایش را نشان بدهد.» 

وی ادامه می‌دهد: «از او در تلویزیون نقش‌های بسیار ماندگاری دیدیم؛ نقش‌هایی که هرکدام رنگ و لعاب خودش را داشت. کافی است نگاهی به پرونده کاری او داشته باشیم تا متوجه نقش‌هایی که خلق کرده شویم. او به زیبایی هر نقش را بازی کرد و می‌توان گفت که با اقتدار خاصی نقش‌ها را رقم می‌زد. همین موضوع باعث می‌شد که به ما انگیزه دهد که گرچه این مسیر سخت است و دشواری‌های خودش را دارد، اما باید ادامه داد.» توکلی با اشاره به این که همیشه از دیدن کار‌های شادروان خوروش آموخته، عنوان می‌کند: «فقدان ایشان در سال‌های اخیر کاملا احساس می‌شد و چه حیف شد که ۱۵ - ۱۰ سال پایان عمرش از ایران رفت و ما نتوانستیم در خدمت این هنرمند عزیز باشیم. من به جامعه هنری به ویژه اهالی تئاتر درگذشت او را تسلیت می‌گویم. امیدوارم مسئولان برای او در ایران مجلس ختم ترتیب بدهند که ما هم با حضورمان در این مراسم به نوعی قدردان این بانوی هنرمند باشیم.»

مرور تصاویر ماندگار

قاب ماندگار بازیگران با همان کار‌هایی است که مخاطبان به خاطر می‌سپارند و آن‌ها را با همین قاب‌ها به یاد می‌آورند. فخری خوروش که به تازگی درگذشته، قاب‌های ماندگار بسیاری برای مخاطبان خلق کرده که به بهانه یادنامه این بازیگر پیشکسوت، برخی از آن‌ها را مرور کردیم. 

دایه ولید 

از جمله سریال‌های ماندگار خوروش می‌توان به مجموعه امام‌علی (ع) اشاره کرد که نقش دایه ولید را بازی می‌کرد. سریال فوق با بازی مرحوم خوروش توانست نقشی تاریخی را به خوبی ماندگار کند. بازی خوروش به گونه‌ای بود که می‌توانست آن حس و روایت لازم در بازی را همراه با قصه به مخاطب ارائه کند. 

زن مقتدر دوران پهلوانان 

مرحوم فخری خوروش در سریال «پهلوانان نمی‌میرند» در قامت نقش حلیمه‌خاتون، زن مقتدری را مقابل دوربین برد که از کلیشه‌های مرسوم زن ایرانی در تاریخ فاصله گرفته بود. همسر او پهلوان خلیل و پسرش نصرت بود که هر دو پهلوان بودند و در قصه سریال، وارد پیچ و خم و چالش‌ها می‌شدند. 

روایتی تازه از مهدعلیا

از دیگر مجموعه‌های خوروش می‌توان به سریال امیرکبیر اشاره کرد. شخصیت مهدعلیا آنقدر جزئیات دارد که بازی‌کردن آن کار هر کسی نیست. خوروش نقش مادر ناصرالدین‌شاه را به درستی مقابل چشم مخاطب قرار داد. او با صورت خود، جزئیات شخصیت مهدعلیا را به درستی نمایش داده بود. 

روشن‌تر از خاموشی

سریال روشن‌تر از خاموشی که روایتی از زندگی ملاصدرا بود، با بازی فخری خوروش ماندگارتر شد. او در این مجموعه نقش زینب‌بیگم عمه شاه‌عباس را بازی می‌کرد. به طور کلی بازی خوروش در سریال‌های تاریخی با توجه به نقش و بازی‌ای که داشت، همیشه ماندگار می‌شد. 

مادر دلسوز فیلم «تاراج»

خوروش در بسیاری از فیلم‌ها هم نقش‌آفرینی کرده بود. ازجمله کار‌هایی که فخری خوروش در آن بازی کرده، فیلم تاراج به کارگردانی ایرج قادری است. او نقش بیگم را بازی کرد و با حس و حالی که برای فرزند معتادش داشت، توانست نقش ماندگاری را به مخاطب ارائه کند. 

قابی از یک مادر نگران

فیلم «مردی از جنس بلور» از دیگر کار‌های فخری خوروش است که به کارگردانی سعید سهیلی روی پرده رفت. خوروش در این فیلم نقش مادر رضا با بازی ابوالفضل پورعرب را بازی می‌کرد و یک قاب ماندگار را نقش بسته بود. بحران مادری که پسرش به اتهام قتل به زندان افتاده است.

منبع: جام جم

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: سینما و تئاتر بازیگر روشن تر از خاموشی فخری خوروش نقش هایی نقش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۶۳۹۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برای کار التماس نمی‌‌کنم

    اوهمچنین کارگردانی سریال آ‌ینه را که در دهه ۶۰ از تلویزیون پخش می‌شد وبسیار پرمخاطب بود، برعهده داشته است. لطفی در سینما نیز دو فیلم سرخپوست‌ها و پاک‌باخته را ازخود به یادگارگذاشته است.مخاطبان تلویزیون لطفی رابیشتر با سریال خانه به دوش و نقش اصلان به یاد می‌آورند. این هنرپیشه پیشکسوت تاکید می‌کند که نقش اصلان را به‌عنوان یک کاراکتر منفی و منفور با طنز و کمدی درآمیخته تا شخصیتی جذاب و ماندگار خلق کند. گفت‌وگو وخاطره‌بازی با غلامحسین لطفی و بیان برخی مسائل از زبان او برای اولین‌بار جذاب است و ماحصلش هم خواندنی. کارگردان وبازیگری که نیم‌قرن ازفعالیت‌های هنری‌اش می‌گذرد و با کوله‌باری از تجربه دارد قطعا خاطرات و ناشنیده‌های زیادی برای گفتن دارد.

این روزها چه می‌کنید؟
حدود ۱۰سال است که در قزوین زندگی می‌کنم و در این مدت فقط در فیلم نارگیل دو بازی داشته‌ام. اکثر مواقع در خانه هستم و فیلم می‌بینم، کتاب می‌خوانم و شعر می‌نویسم. از آن آدم‌هایی نیستم که بگویم چون تنها هستم، بنشینم و در و دیوار را نگاه کنم تا عمرم بگذرد. فیلم زیاد می‌بینم، در حدی که اگر بر بدن من تیغ بکشید به جای خون، فریم‌های فیلم بیرون می‌زند. 

شما در دهه ۷۰ و تا حدودی ۸۰ بازیگر به نسبت پرکاری بودید اما ناگهان خیلی کم‌کار شدید. چه اتفاقی افتاد؟ آیا خودتان در انتخاب نقش‌ها سختگیر بودید؟
اوضاع و احوال ساخت فیلم چند سالی است که خیلی بد شده. ۱۵سال پیش هم سر فیلمبرداری سریال بایرام، سقوط کردم و کمر و پاهایم دچار آسیب شد. از طرف دیگر، پیشنهادات زیادی داشتم اما دندان‌گیر نبودند. نقش‌های شبیه به هم را بازی نمی‌کنم. نقش باید متفاوت باشد. متأسفانه برخی ‌کارگردانان و تهیه‌کنندگان هم نقش‌هایی را پیشنهاد می‌کنند که انسان تصور می‌کند اینها اصلا در دنیا و جامعه امروز ما زندگی نمی‌کنند. وقتی من بازیگر نقش را درک نمی‌کنم، چگونه می‌توانم بازی‌اش کنم؟! برای همین هم هست که خیلی از کارها با استقبال مردم مواجه نمی‌شوند.

با توجه به این‌که سال‌هاست کار نمی‌کنید، امرار معاش‌تان از چه طریق می‌گذرد؟
من استثنائا جزو کارگردانان استخدام وزارت ارشاد هستم و یک حقوق پایه دریافت می‌کنم، در صورتی‌که دکترای کارگردانی دارم. به هرحال، باهمین حقوق حداقلی کنار آمده‌ام.اگر طلب‌هایم دربازیگری‌ام را پرداخته بودند و پس‌انداز می‌کردم، الان میلیاردر بودم. 

در جایی خواندم که شما یک شهربازی و کافی‌شاپ در قزوین دارید. واقعیت دارد؟
نه، اصلا صحت ندارد. ۱۵سال پیش برای راه‌اندازی یک شهربازی اقدام کردم اماآن‌قدر برایم زدند که پشیمان شدم ورهایش کردم. 

سکونت در قزوین و دوری از تهران در فعالیت‌تان تأثیرگذار نبوده است؟
تهران هم که بودم بیشتر با تلفن کار می‌کردم. از آن بازیگرانی نبودم که هر روز در دفاتر فیلم‌سازی باشم و برای کار التماس کنم یا برای فلان تهیه‌کننده هدیه بخرم. اگر از گرسنگی بمیرم هم چنین کاری نمی‌کنم. معتقدم اگر خودشان به فکر من بازیگر بودند ارزش دارد، نه این‌که خودم را تحمیل کنم. دور از ادب و فرهنگ من هنرمند است. 

در کارنامه بازیگری‌تان نقش‌های متفاوت و ماندگاری دیده می‌شود اما مردم همچنان شما را بیشتر با نقش اصلان سریال خانه به دوش به یاد می‌آورند. 
اصلانی که من بازی کردم یک نقش منفی کاملا منفور بود. همیشه از نقش‌های منفی استقبال کرده‌ام چراکه می‌دانم در این نقش‌ها چیزهایی نهفته است که بازیگر می‌تواند ارائه کند. البته من اصلان را از قالب یک کاراکتر منفی خشن درآوردم و با طنز درآمیختم، طوری که وقتی او در دو سه سکانس نباشد، مخاطب دنبالش می‌گردد. بازیگر باید تلاش کند تا کارهایش برای مردم تکراری و یکنواخت نباشد. من نقش‌های متفاوتی ازجمله کارگر، پلیس، پزشک و...بازی کرده‌ام. در جوانی با یک ضبط صوت در پارک‌ها با مردم صحبت می‌کردم و ارتباط می‌گرفتم. دیالوگ‌های کارمندان بازنشسته را یادداشت و روی صحبت‌ها، لباس‌ها و حرکات‌شان تحقیق می‌کردم تا نقشم با واقعیت یکی شود. تمام توانم را برای نقش می‌گذاشتم. بازیگر نباید فقط دیالوگ را حفظ کند و کارگردان هم خوشش بیاید. باید برای نقش زحمت کشید. من به خودم سخت می‌گرفتم تا نقش به دل مردم بنشیند. مثلا وقتی نقش یک نمایشگاه‌‌دار را داشتم مردم فکر می‌کردند واقعا نمایشگاه‌چی هستم. با تحقیقات این کار را انجام می‌دادم. 

همین اواخرشبکه آی‌فیلم درحال بازپخش سریال خانه به‌دوش بود.به نظرتان چراباوجودگذشت۲۰سال این سریال باوجود بازپخش‌های متعدد، همچنان مخاطب دارد؟
نزدیکان من حتی سی‌دی این سریال را در خانه دارند. خانه به دوش یک کارگردان خوب مثل رضا عطاران داشت و انتخاب نقش‌ها در آن به درستی صورت گرفته بود. یک کارگردان آمریکایی می‌گوید اگر بازیگران درست انتخاب شده و سر جای خودشان باشند، ۸۰ درصد کار یک فیلم انجام شده است. در خانه به‌دوش هم هر کسی سر جای خودش بود. بیشتر سریال‌های قدیمی هم‌چنین وضعیتی داشتند. به‌نظرم در حال حاضر آی‌فیلم یکی از موفق‌ترین شبکه‌های تلویزیون است، چون سریال‌های قدیمی و خاطره‌انگیز را پخش می‌کند. البته من نقش‌های خوب زیاد داشته‌ام و فقط به اصلان محدود نمی‌شود اما مردم از اصلان خوش‌شان آمده و مرا با این کاراکتر می‌شناسند.

خودتان کدام نقش‌تان را بیشتر دوست دارید؟ 
در سال ۱۳۶۱که دانشجوی سال دوم بودم نقش مالکوم ایکس از رهبران سیاهپوست آمریکا را بازی می‌کردم که در سخنرانی کشته می‌شد.۴۵دقیقه در سخنرانی حرف می‌زدم. مرتب باید صدایم را بالا و پایین می‌کردم تا یکنواخت نباشد و مخاطب دلزده و کسل نشود. خودم این نقشم را خیلی دوست دارم. 

علاوه بر بازیگری، تجربه کارگردانی دو فیلم هم در سینما دارید. چرا روند فیلم‌سازی‌تان ادامه پیدا نکرد؟
فیلم ساختن پول می‌خواهد؛ باید تهیه‌کننده و سرمایه‌گذار باشد. من الان هم مدام در حال نوشتن هستم و سناریو زیاد دارم. اجازه نمی‌دهم مغزم زنگ بزند. 

یکی از فیلم‌های‌تان پاک‌باخته است که اتفاقا فروش خوبی هم داشت. 
پاک‌باخته یک فیلم سفارشی بود. سوژه فیلم تکراری بود اما طوری ساختمش که تکراری به نظر نرسد. کار خوبی هم شده بود. آن زمان آقایان اکبر عبدی و علیرضا خمسه با هم قهر بودند. با فیلم پاک‌باخته آشتی‌شان دادم. این دو غول بازیگری در فیلم روبه‌روی هم بازی کردند. 
 
در تلویزیون هم سریال موفق آینه را کارگردانی کرده‌اید که در زمان خودش فوق‌‌العاده پرمخاطب بود. 
درهمه جای دنیا وقتی سریالی موفق می‌شود ادامه‌دار می‌شود ولی در ایران این‌گونه نیست و برعکس عمل می‌کنند. وقتی سریال آینه را می‌ساختم حتی پشت صحنه برایم مهم بود.درکارسختگیرهستم ولی درحال حاضر کسانی هستند که فرق قاشق وچنگال را نمی‌دانند و به همین‌خاطر دوست ندارم با آنها کار کنم. 

یکی ازبازی‌های ماندگار دیگر شما به فیلم پرده آخر بازمی‌گردد.حیف نیست که کارگردانی مثل واروژ کریم مسیحی فقط دو فیلم ساخته باشد؟
بالاخره همه ما یک دلیل برای کم‌کاری داریم.آقای کریم مسیحی دستیارآقای بیضایی بودند و کارشان درخشان و عالی بود. امیدوارم همیشه تندرست باشند. کارگردان و نویسنده درجه یکی هستند. حیف است که ایشان کنار گذاشته شوند و نتوانند کار کنند. هرازگاهی در فضای مجازی عکس من و چند همکارم را می‌گذارند و از بیکاری ما می‌نویسند اما الان با قاطعیت می‌گویم که کسی نمی‌تواند ما را کنار بگذارد و خودمان نمی‌خواهیم با هر شرایطی کار کنیم. 

در سریال شب روباه هم یک تیپ جدید و جالب از پلیس ارائه دادید. یک کارآگاه به شدت خونسرد که همیشه یک پاکت آلبالو خشکه در جیب داشت و به همه و حتی مظنونین تعارف می‌کرد. 
تا به امروز هیچ خبرنگاری حرف شب روباه رابا من نزده بود وبرایش مهم نبود.شب روباه یکی ازبهترین سریال‌های کارآگاهی است که نسخه سینمایی‌اش هم ساخته شد. یکی ازبهترین با‌زی‌هایم در نقش استوار سجادی شب روباه است. این سریال راخیلی دوست دارم.

میان کارگردانی و بازیگری کدام را ترجیح می‌دهید؟
هر دو را دوست دارم اما درحال حاضراولویت من،کارگردانی است.البته اگر پیشنهادخوبی هم دربازیگری داشته باشم قبول می‌کنم. 

شما با کارگردانان بزرگی مثل مسعود کیمیایی، بهرام بیضایی، واروژ کریم مسیحی، شاپور قریب و ... کار کرده‌اید. دوست داشتید با کدام فیلمساز همکاری داشته باشید و فرصتش پیش نیامد؟
دلم می‌خواست با مرحوم مهرجویی کار کنم که متأسفانه فرصت نشد. برخی ‌هنرپیشه‌ها شانس می‌آورند و با کارگردانان بزرگ کار می‌کنند. امیدوارم در آینده فرصت همکاری با فیلم‌سازان بزرگ را داشته باشم.